পশ্চিম অসম ভাষা আৰু সংস্কৃতি গৱেষণা কেন্দ্ৰ (Centre for Research of the Western Assam Language and Culture) আৰু আগমণিস্থিত প্ৰগতি মহাবিদ্যালয় (Pragati College)ৰ পৃষ্ঠপোষকতাত মহাবিদ্যালয় প্ৰাংগণত আয়োজিত জ্ঞানপীঠ বঁটা বিজয়ী ড° মামণি ৰয়ছম গোস্বামীৰ জীৱন আৰু সাহিত্যৰ ওপৰত দুদিনীয়া ৰাষ্ট্ৰীয় আলোচনাচক্ৰৰ শনিবাৰে সমাপ্তি ঘটে।
মামণি ৰয়ছম গোস্বামীৰ ব্যক্তিগত পটভূমি
- জন্মনামঃ ইন্দিৰা গোস্বামী
- জন্ম- ১৯৪২ চনৰ ১৪ নৱেম্বৰত, অসমৰ গুৱাহাটীত।
- শিক্ষাঃ কটন কলেজত অসমীয়া ভাষাত মেজৰৰ সৈতে স্নাতক অধ্যয়ন সম্পূৰ্ণ কৰিছিল আৰু গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰিছিল।
ব্যক্তিগত সংগ্ৰামঃ
- জীৱনজুৰি হতাশাৰ সৈতে সংগ্ৰাম কৰিছিল, কেইবাবাৰো আত্মহত্যাৰ চেষ্টা কৰিছিল।
- বিবাহ ১৮ মাহৰ পিছত স্বামীৰ মাধৱেন ৰয়ছম আয়েঙ্গাৰৰ গাড়ী দুৰ্ঘটনাত মৃত্যু ঘটিছিল।
- শান্তি আৰু গৱেষণাৰ বাবে বৃন্দাবনলৈ যোৱাৰ আগতে প্ৰথমতে গোৱালপাৰাৰ সৈনিক বিদ্যালয়ত শিক্ষক হিচাপে কৰ্মৰত কৰিছিল।
- অধ্যাপক ভৱানন্দ ডেকাৰ পৰামৰ্শ অনুসৰি দিল্লী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ আধুনিক ভাৰতীয় ভাষা বিভাগৰ (MIL) অধ্যাপক সদস্য আৰু পিছত মুৰব্বী হৈছিল।
মৃত্যুঃ ২০১১ চনৰ ২৯ নৱেম্বৰত গুৱাহাটী চিকিৎসা মহাবিদ্যালয় চিকিৎসালয়ত তেখেতৰ মৃত্যু হয়।
উল্লেখযোগ্য সাহিত্যিক অৱদানসমূহ
- চিনাকী মৰমঃ ছাত্ৰ অৱস্থাত প্ৰকাশিত তেওঁৰ প্ৰথম চুটি গল্প সংকলন।
- নীলকণ্ঠী ব্ৰজ (১৯৭৬) : বৃন্দাবনৰ ৰাধস্বামী আৰু বিধৱাসকলে সহ্য কৰা দৰিদ্ৰতা আৰু যৌন নিৰ্যাতনৰ ওপৰত এইখন উপন্যাসত আলোকপাত কৰা হৈছিল।
- ৰামায়ণ ফ্ৰ’ম গংগা টু ব্ৰহ্মপুত্ৰ : এই গ্ৰন্থত মামণি ৰয়ছম গোস্বামীয়ে তুলসীদাসৰ ৰামায়ণ আৰু মাধৱ কন্দলীৰ চতুৰ্দশ শতিকাৰ অসমীয়া ৰামায়ণৰ এক তুলনামূলক বিশ্লেষণ দাঙি ধৰিছে।
- দঁতাল হাতীৰ উয়ে খোৱা হাওদা (The Moth-Eaten Howdah of a Tusker) : মামণি ৰয়ছম গোস্বামীয়ে এইখন উপন্যাসত অসমীয়া ব্ৰাহ্মণ বিধৱাৰ জীৱন অন্বেষণ কৰিছে। উপন্যাসখনৰ আধাৰত নিৰ্মিত চলচিত্ৰ ‘অদাহ্য’ (১৯৯৬)-ই ৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা লাভ কৰিছিল।
- তেজ আৰু ধুলিৰে ধুসৰিত পৃষ্ঠা (Pages Stained with Blood) : ইয়াত প্ৰধানমন্ত্ৰী ইন্দিৰা গান্ধীৰ হত্যাৰ পিছত ১৯৮৪ চনৰ দাংগাৰ সময়ত শিখসকলে সন্মুখীন হোৱা কষ্টৰ বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
- চিন্নমস্তাৰ মানুহঃ তেওঁ এইখন উপন্যাসত অসমৰ কামাখ্যা মন্দিৰত পৰম্পৰাগত পশু বলিৰ সমালোচনা কৰিছিল।
- মামৰে ধৰা তৰোৱালঃ ১৯৬০-ৰ দশকত মধ্যপ্ৰদেশৰ ছাই নদীৰ ওপৰত এটা বান্ধ নিৰ্মাণকাৰী শ্ৰমিকসকলে সন্মুখীন হোৱা প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে।
কৃতিত্ব আৰু সন্মান
- ১৯৮২ চনত মামৰে ধৰা তৰোৱালৰ বাবে তেওঁ সাহিত্য একাডেমী বঁটা লাভ কৰিছিল।
- ২০০০ চনত জ্ঞানপীঠ বঁটা লাভ কৰিছিল।
- ২০০২ চনত তেওঁক পদ্মশ্ৰী প্ৰদান কৰা হৈছিল কিন্তু তেওঁ এই সন্মান অস্বীকাৰ কৰিছিল।
- আন্তঃধৰ্মীয় আৰু বিশ্ব শান্তিৰ বাবে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ফেডাৰেচনৰ দ্বাৰা শান্তিৰ ৰাষ্ট্ৰদূত হিচাপে মনোনীত হৈছিল।
- ফ্ল’ৰিডা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ দ্বাৰা আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় তুলসী বঁটাৰে সন্মানিত হৈছিল।
- তেওঁ অসমৰ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক সন্মান অসম ৰত্ন বঁটা লাভ কৰিছিল।
- মামণি ৰয়ছম গোস্বামী জ্ঞানপীঠ বঁটা লাভ কৰা প্ৰথম অসমীয়া মহিলা হিচাপে পৰিগণিত হৈছিল।
শান্তিৰ বাবে প্ৰচেষ্টা
- ইউনাইটেড লিবাৰেশ্যন ফ্ৰণ্ট অৱ অসম (আলফা) আৰু ভাৰত চৰকাৰৰ মাজত মধ্যস্থতাকাৰী হিচাপে তেওঁ ভূমিকা পালন কৰিছিল।
- তেওঁৰ মধ্যস্থতাকাৰী প্ৰচেষ্টাই পিপলছ কনচালটেটিভ গ্ৰুপ (People’s Consultative Group) নামৰ এখন শান্তি সমিতি গঠন কৰিছিল।
আত্মজীৱনীমূলক ৰচনাসমূহ
- এক অসমাপ্ত আত্মজীৱনী
- জীৱনীৰ নতুন পৃষ্ঠা
- আৰোগ্য গ্ৰুহ
বৰ্ণিল সাহিত্যৰাজি, শান্তিৰ ওকালতি আৰু শৈক্ষিক উত্তৰাধিকাৰৰ জৰিয়তে ড° গোস্বামীৰ অৱদানে অসমৰ সামাজিক বিষয়সমূহৰ ওপৰত প্ৰেৰণা আৰু আলোকপাত অব্যাহত ৰাখিছে আৰু ই তেওঁক ভাৰতীয় সাহিত্য আৰু অসমীয়া সংস্কৃতিৰ এগৰাকী প্ৰতিষ্ঠিত ব্যক্তিত্ব হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰিছে।