তালিকাভুক্ত নোহোৱা সম্পত্তি বিক্ৰীৰ পৰা দীৰ্ঘম্যাদী মূলধনী লাভৰ ওপৰত সূচকাংকৰ সুবিধা (এলটিচিজি) আঁতৰোৱাৰ বাজেট প্ৰস্তাৱ সন্দৰ্ভত সমালোচনাৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনাই চৰকাৰে কৰদাতাসকলৰ বাবে বিকল্প প্ৰৱৰ্তন কৰিছে।
মূলধনী লাভৰ কৰ
কোনো সম্পত্তিৰ বিক্ৰীৰ ওপৰত মূলধনী লাভৰ কৰ আৰোপ কৰা হয়, যিটো বিক্ৰী মূল্য আৰু ক্ৰয় মূল্যৰ মাজৰ পাৰ্থক্য হিচাপে গণনা কৰা হয়।
ঘৰৰ সম্পত্তি বিক্ৰী কৰি পোৱা লাভ বা লোকচান ‘মূলধনী লাভ’ শ্ৰেণীৰ অন্তৰ্গত।
ষ্টক, মিউচুৱেল ফাণ্ড, বণ্ড, আৰু বিভিন্ন বিনিয়োগ আদি অন্যান্য সম্পত্তি বিক্ৰী কৰিও মূলধনী লাভ বা লোকচানৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে।
প্ৰকাৰ:
হ্ৰস্বম্যাদী মূলধনী লাভ: নিৰ্ধাৰিত সীমাতকৈ কম সময়ৰ বাবে ৰখা সম্পত্তিৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য।
দীৰ্ঘম্যাদী মূলধনী লাভ: নিৰ্দিষ্ট সীমাৰ বাহিৰত ৰখা সম্পত্তিৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য।
বাজেট ২০২৪ আৰু মূলধনী লাভ কৰ: সম্পত্তিসমূহক দুটা ধৰি ৰখা সময়ৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি দীৰ্ঘম্যাদী বা হ্ৰস্বম্যাদী হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হ’ব: তালিকাভুক্ত ছিকিউৰিটিজৰ বাবে ১২ মাহ আৰু অন্যান্য সম্পত্তিৰ বাবে ২৪ মাহ। পূৰ্বৰ ৩৬ মাহৰ সময়সীমা বাদ পৰিছে।
কৰ হাৰৰ পৰিৱৰ্তন:
তালিকাভুক্ত ইকুইটি শ্বেয়াৰ, ইকুইটি-মুখী ফাণ্ড, আৰু ব্যৱসায়িক ট্ৰাষ্টৰ ওপৰত হ্ৰস্বম্যাদী মূলধনী লাভ এতিয়া ১৫%ৰ পৰা বৃদ্ধি ২০% কৰ হাৰৰ সন্মুখীন হৈছে।
অন্যান্য বিত্তীয় আৰু অবিত্তীয় সম্পত্তিৰ পৰা হ্ৰস্বম্যাদী লাভৰ ওপৰত স্লেব হাৰত কৰ আৰোপ কৰা হৈছে।
ইকুইটি শ্বেয়াৰ, ইকুইটি-অৰিয়েণ্টেড ইউনিট, বা ব্যৱসায়িক ট্ৰাষ্টৰ ওপৰত দীৰ্ঘম্যাদী মূলধনী লাভৰ বাবে ৰেহাইৰ সীমা বছৰি ১ লাখ টকাৰ পৰা ১.২৫ লাখ টকালৈ বৃদ্ধি কৰা হৈছে।
এই লাভৰ ওপৰত কৰ হাৰ ১০%ৰ পৰা ১২.৫%লৈ বৃদ্ধি পাইছে। অন্যান্য সম্পত্তিৰ ওপৰত দীৰ্ঘম্যাদী মূলধনী লাভৰ কৰ হাৰ ২০%ৰ পৰা ১২.৫%লৈ হ্ৰাস কৰা হৈছে।
সূচীকৰণৰ সুবিধাসমূহ:
সূচকাংকই মুদ্ৰাস্ফীতিৰ বাবে সম্পত্তিৰ ক্ৰয় মূল্য সামঞ্জস্য কৰে, বিনিয়োগৰ সময়ছোৱাত মুদ্ৰাস্ফীতিৰ হিচাপ কৰি কৰযোগ্য মূলধনী লাভ হ্ৰাস কৰে।
এই সামঞ্জস্যই নিশ্চিত কৰে যে বিনিয়োগকাৰীসকলক মুদ্ৰাস্ফীতি বৃদ্ধিৰ ওপৰত নহয়, কেৱল বাস্তৱিক লাভৰ ওপৰতহে কৰ আৰোপ কৰা হয়।
গণনা:
চৰকাৰে মূলধনী লাভৰ সালসলনি কৰিবলৈ খৰচ মুদ্ৰাস্ফীতি সূচকাংক (CII) সংখ্যা প্ৰদান কৰে।
সমন্বিত ক্ৰয় মূল্যৰ সূত্ৰটো হ’ল:
সূচীভুক্ত খৰচ = ক্ৰয়ৰ পৰিমাণ (বিক্ৰীৰ বছৰৰ CII / ক্ৰয়ৰ বছৰৰ CII)।
সূচকাংকৰ বাবে ভিত্তি বছৰটো প্ৰথমতে ১৯৮১ চন আছিল আৰু পিছলৈ ২০০১ চনলৈ সলনি কৰা হৈছিল, যাৰ ভিত্তি মান আছিল ১০০।
এই ভিত্তিৰ সাপেক্ষে বাৰ্ষিক সূচকাংক মূল্য গণনা কৰা হয় যাতে কৰযোগ্য লাভে মুদ্ৰাস্ফীতিৰ প্ৰভাৱ বাদ দি বাস্তৱ সম্পত্তিৰ মূল্য বৃদ্ধি প্ৰতিফলিত কৰে।
সূচীকৰণৰ সুবিধা আঁতৰোৱাৰ প্ৰভাৱ:
পুনৰ বিক্ৰী বজাৰত মন্থৰতা: পুৰণি সম্পত্তিৰ মালিকসকলে অধিক কৰ দায়বদ্ধতাৰ বাবে বিক্ৰীৰ পৰা বিৰত থাকিব পাৰে, যাৰ ফলত বজাৰৰ কাৰ্যকলাপ হ্ৰাস পোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে।
নগদ ধনৰ লেনদেন বৃদ্ধি: কৰ বোজা বৃদ্ধিৰ ফলত কৰ এৰাই চলিবলৈ নগদ লেনদেন বৃদ্ধি হ’ব পাৰে, যাৰ ফলত ৰিয়েল এষ্টেট বজাৰখন আনুষ্ঠানিক কৰাৰ প্ৰচেষ্টা ক্ষতিগ্ৰস্ত হ’ব পাৰে।
সম্পত্তিৰ মূল্য অধিক: বিক্ৰেতাসকলে অধিক কৰ খৰচ ক্ষতিপূৰণ কৰিবলৈ সম্পত্তিৰ মূল্য বৃদ্ধি কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত ক্ৰেতাৰ ওপৰত বোজা স্থানান্তৰিত হ’ব পাৰে।
সম্পত্তিৰ বাবে সূচকাংকৰ সুবিধা পুনৰুদ্ধাৰ কৰিব চৰকাৰে
বাজেট ২০২৪ পৰিৱৰ্তন: বাজেটত প্ৰথম অৱস্থাত সম্পত্তি বিক্ৰীৰ বাবে সূচকাংকৰ সুবিধা আঁতৰাই দিয়া হৈছিল, সূচকাংক অবিহনে ১২.৫% এলটিচিজি কৰ হাৰ আৰোপ কৰা হৈছিল।
পূৰ্বৰ অৱস্থা: সূচকাংকৰ সুবিধাসমূহ, যিবোৰ পূৰ্বতে দীৰ্ঘম্যাদী সম্পত্তিৰ বাবে উপলব্ধ আছিল, সেইবোৰ আঁতৰাই পেলোৱা হৈছিল।
চলিত কৰ হাৰ: ২০২৪ চনৰ ২৩ জুলাইৰ পিছত দীৰ্ঘম্যাদী সম্পত্তিৰ বিক্ৰী, সূচকাংক অবিহনে ১২.৫% কৰ হাৰ বহন কৰিব।
সূচীকৰণৰ সুবিধাসমূহ পুনৰুদ্ধাৰ:
পুৰ্ববৰ্তী সমন্বয়: ২০০১ চনৰ আগতে কিনা বা উত্তৰাধিকাৰী সূত্ৰে পোৱা সম্পত্তিৰ বাবে সূচকাংকৰ সুবিধা প্ৰযোজ্য হৈ থাকিব।
চৰকাৰী সঁহাৰিঃ ব্যাপক সমালোচনাৰ প্ৰতিক্ৰিয়া স্বৰূপে চৰকাৰে সম্পত্তিৰ লেনদেনত সূচকাংকৰ সুবিধা পুনৰুদ্ধাৰ কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়।
বিত্ত বিধেয়ক সংশোধনী: ২০২৪ চনৰ বিত্ত বিধেয়কখন সংশোধন কৰি কৰদাতাসকলক এটা পছন্দৰ সুবিধা প্ৰদান কৰা হৈছে: সূচকাংক অবিহনে ১২.৫% এলটিচিজি কৰ হাৰ বা ২০২৪ চনৰ ২৩ জুলাইৰ পূৰ্বে অধিগ্ৰহণ কৰা সম্পত্তিৰ বাবে সূচকাংকৰ সৈতে ২০% হাৰ।
কৰদাতাৰ পছন্দ: বাসিন্দাসকলে এতিয়া নিৰ্দিষ্ট তাৰিখৰ আগতে অধিগ্ৰহণ কৰা সম্পত্তিৰ বাবে অধিক সুবিধাজনক কৰ হাৰৰ বিকল্প নিৰ্বাচন কৰিব পাৰিব।
প্ৰাৰম্ভিক বাদ দিয়া: প্ৰথম অৱস্থাত ২০০১ চনৰ ১ এপ্ৰিলৰ পিছত ক্ৰয় কৰা সম্পত্তিসমূহ কোনো দাদাগিৰিৰ ব্যৱস্থাৰ অধীনত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হোৱা নাছিল।
২০২৪ চনৰ ২৩ জুলাইৰ পূৰ্বে ক্ৰয় কৰা সম্পত্তিৰ বাবে কৰদাতাই হয় সূচকাংক সুবিধাৰ সৈতে ২০% বা সূচকাংক সুবিধা অবিহনে ১২.৫% নতুন হাৰত এলটিচিজি কৰ পৰিশোধ কৰিবলৈ বাছি ল’ব পাৰে। এই সালসলনি চৰকাৰে বিত্ত বিধেয়কত কৰা সংশোধনীৰ ফল।