পূব তিব্বতৰ ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদীৰ য়াৰলুং চাংপো উপত্যকাত ৬০,০০০ মেগাৱাট বিদ্যুৎ উৎপাদনৰ বাবে প্ৰস্তাৱিত চীনা বৃহৎ বান্ধৰ ফলত অসম আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশত ধ্বংসাত্মক পৰিণতিৰ উদ্ভৱ হ’ব পাৰে।
ব্ৰহ্মপুত্ৰত প্ৰস্তাৱিত চীনা বান্ধৰ প্ৰভাৱ
- বাৰিষাকালত বানপানীৰ আশংকাঃ
- চীনে বান্ধৰ পৰা অতিৰিক্ত পানী মুকলি কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত অসম আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশত বিধ্বংসী বানপানী সংঘটিত হ’ব পাৰে।
- দুৰ্বল ঋতুজনিত খৰাংঃ
- দুৰ্বল ঋতুত পানী সংৰক্ষণ কৰিলে ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ মূল প্ৰৱাহ শুকাই যাব পাৰে। ফলত অসম, অৰুণাচল প্ৰদেশ আৰু আনকি বাংলাদেশতো গুৰুতৰভাৱে প্ৰভাৱ পৰিব।
- ভূতাত্ত্বিক আৰু ভূমিকম্পজনিত অস্থিৰতাঃ
- ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ সমগ্ৰ অৱবাহিকা অঞ্চলটো অত্যন্ত ভূমিকম্পপ্রৱণ, অতীতৰ ভূমিকম্পৰ ফলত (২০০০, ২০১৭ চনৰ ভূকম্পন ঘটনা) ভূমিস্খলন আৰু কৃত্ৰিম হ্ৰদ গঠিত হৈছিল।
- যিকোনো বান্ধৰ বিফলতাই ধ্বংসলীলা বৃদ্ধি কৰিব পাৰে।
- পাৰিৱেশিক অৱক্ষয়ঃ
- জল প্ৰৱাহৰ আৰ্হিৰ পৰিৱৰ্তনৰ ফলত নদীৰ পৰিৱেশ তন্ত্ৰত ব্যাঘাত জন্মিব পাৰে।
- নদী-অৱবাহিকাৰ নামনি অংশত থকা পানীৰ উৎসসমূহৰ সম্ভাৱ্য প্ৰদূষণৰ আশংকা বৃদ্ধি হ’ব পাৰে।
- অৰ্থনৈতিক প্ৰভাৱঃ
- জল উপলব্ধতা হ্ৰাস হোৱাৰ ফলত অসম আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশত কৃষি, জলসিঞ্চন আৰু খোৱাপানীৰ যোগানত প্ৰভাৱ পৰে।
- ভূ-ৰাজনৈতিক সমস্যাঃ
- চীনৰ সৈতে ভাৰতৰ জল ভাগ-বতৰা চুক্তিৰ অভাৱে ভাৰতক চীনৰ একপক্ষীয় সিদ্ধান্তৰ বাবে দুৰ্বল কৰি তোলে।
প্ৰস্তাৱিত প্ৰতিৰোধ ব্যৱস্থা
- অৰুণাচল প্ৰদেশত ইংকিয়ং বান্ধ নিৰ্মাণঃ
- অৰুণাচল প্ৰদেশত ১১,০০০ মেগাৱাট ক্ষমতাৰ এটা বহুমুখী বান্ধ নিৰ্মাণ কৰা হ’ব।
- প্ৰস্তাৱিত এই বান্ধটোত নদী-পথৰ উজনি অংশৰ বান্ধ বিফল হোৱাৰ ক্ষেত্ৰত নামি জোৱাৰৰ ঢৌ ধৰি ৰাখিবলৈ বৃহৎ বানপানী সংৰক্ষণ ক্ষমতা অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।
- উপনদীসমূহত জল সংৰক্ষণ জলাশয়ৰ সৃষ্টি :
- দুৰ্গম ঋতুত খোৱাপানী, জলসিঞ্চন আৰু প্ৰদূষণ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে পানীৰ উপলব্ধতা নিশ্চিত কৰিবলৈ ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ উপনদীসমূহত জলাশয় সৃষ্টি কৰা হ’ব।
- জলাশয়সমূহ পুনৰুজ্জীৱিতকৰণ :
- জল সংৰক্ষণ ক্ষমতা আৰু স্থিতিস্থাপকতা বৃদ্ধিৰ বাবে অসম আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশত জলাশয় পুনৰুদ্ধাৰ কৰা।
- ব্যাপক বিপদাশংকা বিশ্লেষণঃ
- সম্ভাৱ্য বিপদৰ মূল্যায়ন কৰিবলৈ ভাৰত, চীন আৰু বাংলাদেশক জড়িত কৰি বান্ধ বিস্ফোৰণৰ সম্ভাৱ্য পৰিঘটনাৰ বিশ্লেষণ কৰা।
- আন্তৰ্জাতিক সহযোগিতা আৰু সমৰ্থনঃ
- ভাৰতে বান্ধ পৰিচালনাৰ ক্ষেত্ৰত চীনৰ পৰা স্বচ্ছতা দাবী কৰা উচিত।
- ভাৰত আৰু চীনৰ মাজত জল ভাগ-বতৰা চুক্তি গঢ়ি তোলাৰ প্ৰয়াস চলোৱা উচিত।
- কাৰিকৰী প্ৰস্তুতিঃ
- স্থিতিস্থাপক গাঁথনিৰ আৰ্হি প্ৰস্তুত কৰিবলৈ উন্নত বান্ধ সুৰক্ষা প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰক।
- বানপানী বা ভূমিকম্পৰ সময়ত বিপদ হ্ৰাস কৰিবলৈ দুৰ্যোগ প্ৰস্তুতিৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া উচিত।
- নীতি আৰু শাসনঃ
- অসম আৰু অৰুণাচল প্ৰদেশৰ স্বাৰ্থ সুৰক্ষিত কৰিবলৈ ভাৰত চৰকাৰে বিষয়টো অতি গুৰুত্বসহকাৰে সমাধান কৰিব লাগিব।
