অনুষ্ঠানঃ প্ৰধানমন্ত্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে অহা সপ্তাহত ব্ৰিক্ছ সন্মিলনত অংশগ্ৰহণ কৰিবলৈ ৰাছিয়াৰ কাজান (Kazan) ভ্ৰমণ কৰিব।
- মুখামুখি বৈঠকঃ মোদীয়ে চীনৰ ৰাষ্ট্ৰপতি জি জিনপিঙক সাক্ষাৎ কৰিব, যি এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কূটনৈতিক সম্পৰ্ক চিহ্নিত হ’ব।
- পটভূমিঃ মোদী আৰু জিনপিঙে শেহতীয়াকৈ আগষ্ট মাহত জোহান্সবৰ্গত ব্ৰিক্ছ সন্মিলনৰ সময়ত অনানুষ্ঠানিক আলোচনাত মিলিত হৈছিল। লাডাখৰ ভাৰত-চীন প্ৰকৃত নিয়ন্ত্ৰণ ৰেখাত (LAC) উত্তেজনা অব্যাহত আছে।
- বিষয়বস্তু : সন্মিলনখনৰ বিষয়বস্তু হ’ল “ন্যায়সংগত বিশ্ব উন্নয়ন আৰু নিৰাপত্তাৰ বাবে বহুপাক্ষিকতাক শক্তিশালী কৰা” (Strengthening Multilateralism for Just Global Development and Security), গুৰুত্বপূৰ্ণ গোলকীয় বিষয়সমূহক সম্বোধন কৰা আৰু ব্ৰিকছৰ প্ৰগতিৰ মূল্যায়ন কৰা।
পূৰ্বৱৰ্তী উন্নয়নসমূহ
জোহান্সবাৰ্গত অনুষ্ঠিত পঞ্চদশ ব্ৰিক্ছ সন্মিলনৰ সময়ত ব্ৰিক্ছ গোটটোৱে (ব্ৰাজিল, ৰাছিয়া, ভাৰত, চীন আৰু দক্ষিণ আফ্ৰিকা) ইৰাণ, ছৌদি আৰৱ, সংযুক্ত আৰব আমিৰশ্বাহী, ইজিপ্ত, ইথিওপিয়া আৰু আৰ্জেণ্টিনাক আমন্ত্ৰণ জনাই ইয়াৰ সদস্যপদ সম্প্ৰসাৰণৰ সিদ্ধান্ত লয়। নতুন সদস্যসকলে ২০২৪ চনৰ ১ জানুৱাৰীত যোগদান কৰিব, যাৰ ফলত ব্ৰিক্ছৰ বিশ্বব্যাপী প্ৰভাৱ বৃদ্ধি পাব।
ব্ৰিক্ছ কি?
ব্ৰিক্ছ হৈছে ২০০৬ চনত গঠন হোৱা পাঁচখন প্ৰধান উদীয়মান অৰ্থনীতিৰ এক মিত্ৰজোঁট। পৰৱৰ্তীকালত ২০১০ চনত দক্ষিণ আফ্ৰিকাই যোগদান কৰে। সম্প্ৰসাৰণৰ পূৰ্বে ই বিশ্বৰ জনসংখ্যাৰ ৪১%, বিশ্বৰ মুঠ ঘৰুৱা উৎপাদন (GDP)ৰ ২৪% আৰু বিশ্ব বাণিজ্যৰ ১৬% প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল।
পঞ্চদশ সন্মিলনৰ মূল ফলাফলসমূহ
- বহুপাক্ষিকতাৰ প্ৰতি প্ৰতিশ্ৰুতিঃ বিশ্ব শাসন সংস্কাৰ আৰু বহনক্ষম উন্নয়নৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া।
- সদস্যপদ সম্প্ৰসাৰণঃ ব্ৰিক্ছৰ মজিয়ালৈ ছখন নতুন দেশক আমন্ত্ৰণ জনোৱা হৈছে, আৰু ৪০খনতকৈ অধিক দেশে ইয়াৰ প্ৰতি আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে।
- উমৈহতীয়া মুদ্ৰা প্ৰস্তাৱঃ আমেৰিকান ডলাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস কৰিবলৈ বাণিজ্যৰ বাবে এক উমৈহতীয়া মুদ্ৰা অন্বেষণ কৰা।
- মহাকাশ সহযোগিতাঃ ভাৰতে ইয়াৰ শেহতীয়া চন্দ্ৰ অভিযানৰ সৈতে সংগতি ৰাখি ব্ৰিক্ছ মহাকাশ সংঘ (BRICS space consortium) ৰ প্ৰস্তাৱ দিছিল।
- বিশ্বজোৰা সমস্যাৰ সমাধানঃ ক’ভিড-১৯, জলবায়ু পৰিৱৰ্তন আৰু শক্তি সুৰক্ষাৰ ওপৰত আলোচনা, প্ৰতিষেধকৰ ন্যায়সংগত উপলব্ধতাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা।
সম্প্ৰসাৰণৰ আঁৰৰ কাৰকসমূহ
- ছৌদি আৰৱ আৰু সংযুক্ত আৰৱ আমীৰশ্বাহীৰ স্বতন্ত্ৰ বৈদেশিক নীতি।
- ইৰাণ-সংযুক্ত আৰৱ আমীৰশ্বাহীৰ স্বাভাৱিককৰণ আৰু ছৌদি-কাটাৰ পুনর্মিলনকে ধৰি আঞ্চলিক সম্পৰ্ক উন্নত কৰা।
- শক্তি সমৃদ্ধ ৰাষ্ট্ৰ, কৌশলগত ভৌগোলিক উপস্থিতি আৰু আৰ্জেণ্টিনাৰ জৰিয়তে লেটিন আমেৰিকাৰ প্ৰভাৱৰ ওপৰত ব্ৰিক্ছৰ গুৰুত্ব।
ব্ৰিক্ছৰ অভ্যন্তৰত ভাৰতৰ বাবে প্ৰত্যাহ্বান
- মিত্ৰতাৰ পৰিৱৰ্তনঃ আন দেশৰ সৈতে ব্ৰিকছৰ সদস্যসকলৰ মাজত ঘনিষ্ঠ সম্পৰ্কই ব্ৰিক্ছ গোটৰ সংহতিত প্ৰভাৱ পেলাব পাৰে।
- বহুপাক্ষিক সমন্বয়ঃ বৈচিত্ৰপূৰ্ণ অগ্ৰাধিকাৰে বিশ্বজনীন শাসন সংস্কাৰৰ ওপৰত সংহতি স্থাপন কৰাটো কঠিন কৰি তোলে।
- চীনৰ আধিপত্যঃ ভাৰতে চীনৰ পৰা প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে, যাৰ ভিতৰত সীমান্ত বিবাদ, বাণিজ্যিক ভাৰসাম্যহীনতা আৰু প্ৰযুক্তিগত প্ৰতিযোগিতা আদি উল্লেখযোগ্য।
- গণতন্ত্ৰৰ ভাৰসাম্য ৰক্ষাঃ গোলকীয় দক্ষিণ (Global South)ৰ সংহতি বজাই ৰাখি পাশ্চাত্য প্ৰত্যাশাৰ দিশ নিৰ্দেশনা কৰাটো অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ।
- দ্বিপাক্ষিক পাৰ্থক্যঃ চীন, পাকিস্তানৰ সৈতে চলি থকা বিবাদ আৰু ৰাছিয়াৰ সৈতে ভাৰতৰ ভিন্ন দৃষ্টিভংগীয়ে সহযোগিতা জটিল কৰি তুলিব পাৰে।
- ৰাছিয়াৰ নিৰ্ভৰযোগ্যতাঃ ইউক্ৰেইনৰ দৰে ৰাছিয়াৰ সংঘাত আৰু চীনৰ সৈতে সম্পৰ্কই ভাৰতৰ বাবে উদ্বেগৰ সৃষ্টি কৰিছে।
- বাণিজ্যিক ভাৰসাম্যহীনতা : চীনৰ সৈতে ভাৰতৰ বাণিজ্যিক ঘাটি ভাৰতৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থনৈতিক প্ৰত্যাহ্বান হৈ ৰৈছে।
ভাৰতে কেনেদৰে ব্ৰিকছৰ সুবিধা আদায় কৰিব পাৰে :
- অন্তৰ্ভুক্তিমূলক শাসনৰ প্ৰসাৰঃ গোলকীয় শাসনত উদীয়মান বজাৰৰ কণ্ঠস্বৰ বৃদ্ধি কৰিবলৈ পৰামৰ্শ, যৌথ অৱদান, আৰু অংশীদাৰী লাভালাভৰ বাবে ভাৰতে যুক্তযুক্ততা প্ৰদৰ্শন কৰিব পাৰে।
- সাৰ্বজনীন নিৰাপত্তা নিশ্চিতকৰণ : সকলো ব্ৰিক্ছ সদস্যৰ উদ্বেগক সন্মান জনোৱা সন্তুলিত আঞ্চলিক নিৰাপত্তাৰ প্ৰতি গুৰুত্ব আৰোপ কৰিব পাৰে
- গোট সহযোগিতাৰ পোষ্যতা : চীনৰ আধিপত্য হ্ৰাস কৰা আৰু এক সন্তুলিত আভ্যন্তৰীণ গতিশীলতাৰ বাবে ভাৰতে গোটজনিত বৈচিত্ৰতা বৃদ্ধি কৰাত মনোনিৱেশ কৰিব পাৰে।
- অৰ্থনৈতিক সহযোগিতা বৃদ্ধি : উন্নয়নশীল বিশ্বৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠানিক গৱেষণা শাখাৰ দৰে সমাধানৰ সৈতে যোগান শৃংখল, শক্তি আৰু খাদ্য সুৰক্ষাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি’ব পাৰে।
- স্বাস্থ্য প্ৰশাসন শক্তিশালী কৰা : বিশ্ব স্বাস্থ্য প্ৰশাসন বৃদ্ধিৰ বাবে ব্ৰিক্ছ ভেকচিন গৱেষণা আৰু উন্নয়ন কেন্দ্ৰ (BRICS Vaccine R&D Centre) আৰু ভাৰতৰ ‘এক পৃথিৱী, এক স্বাস্থ্য’ (‘One Earth, One Health’) দৃষ্টিভংগী ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে।
ভাৰতে ব্ৰিক্ছৰ ভিতৰত ঐক্যমত গঢ়ি তুলিব লাগে, ৰাষ্ট্ৰসংঘ, বিশ্ব বাণিজ্য সংস্থা আৰু বিশ্ব স্বাস্থ্য সংস্থাৰ দৰে গোলকীয় প্ৰতিষ্ঠানসমূহত বিস্তৃত সংস্কাৰৰ বাবে মঞ্চ নিৰ্ধাৰণ কৰি অধিক ফলপ্ৰসূ বিশ্বজনীন অভিযোজন নিশ্চিত কৰিব লাগে।
