ক্ষমাদান ক্ষমতা
PARDONING POWER

ৰাষ্ট্ৰপতি জো বাইডেনে তেওঁৰ পুত্ৰ হান্টাৰ বিডেনক কৰ আৰু বন্দুক সংক্ৰান্তীয় অপৰাধৰ বাবে চৰ্তহীন ক্ষমা প্ৰদান কৰে।

এই কাৰ্যই বাইডেনৰ পূৰ্বৰ বিবৃতি “তেওঁ তেওঁৰ পুত্ৰক ক্ষমা নকৰে”ক কাৰ্যক্ষেত্ৰত ওলোটা প্ৰমাণিত কৰিলে।

সমালোচকসকলে যুক্তি আগবঢ়ায় যে জো বাইডেনৰ এই ক্ষমাদান ৰাজনৈতিকভাৱে অনুপ্ৰাণিত। ইয়াৰ ফলত বাইডেনৰ পুত্ৰ উপকৃত হৈছিল আৰু ন্যায় ব্যৱস্থাৰ ওপৰত জনসাধাৰণৰ বিশ্বাস হ্ৰাস পাইছিল।

আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ ক্ষমাদান ক্ষমতা

  • সাংবিধানিক ভিত্তিঃ আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ ক্ষমাদান ক্ষমতা আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ সংবিধানৰ ২ নং অনুচ্ছেদৰ ২ নং ধাৰাৰ জৰিয়তে প্ৰদান কৰা হয়। ই ৰাষ্ট্ৰপতিক মহাভিযোগৰ (impeachment) গোচৰৰ বাহিৰে যুক্তৰাষ্ট্ৰীয় অপৰাধৰ (federal offenses) বাবে ক্ষমা আৰু ৰেহাই প্ৰদান কৰাৰ অনুমতি দিয়ে।
  • পৰিসৰঃ
    • যুক্তৰাষ্ট্ৰীয় অপৰাধঃ আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে যুক্তৰাষ্ট্ৰীয় আইনৰ বিৰুদ্ধে সংঘটিত অপৰাধৰ বাবে ক্ষমাদান কৰিব পাৰে।
    • দোষী সাব্যস্ত হোৱাৰ পূৰ্বে ক্ষমাদান : আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে দেশৰ সংবিধান অনুযায়ী, কোনো ব্যক্তি দোষী সাব্যস্ত হোৱাৰ পূৰ্বে বা পৰৱৰ্তী সময়ত ক্ষমা প্ৰদান কৰিব পাৰে।
    • মহাভিযোগৰ পৰা ৰেহাইঃ কিন্তু ৰাষ্ট্ৰপতিগৰাকীয়ে মহাভিযোগৰ গোচৰত ক্ষমা কৰিব নোৱাৰি।
  • ক্ষমাদানৰ প্ৰকাৰসমূহঃ
    • ক্ষমা : ই দোষী সাব্যস্তকৰণ, শাস্তি আৰু আইনী অযোগ্যতা আঁতৰ কৰে।
    • আদেশ লঘূকৰণ (Commutation) : ই এটা শাস্তিৰ তীব্ৰতা হ্ৰাস কৰে কিন্তু দোষী সাব্যস্তকৰণক মচি পেলাব নোৱাৰে।
    • প্ৰবিলম্বন (Reprieve) : ই কোনো দণ্ডৰ কাৰ্য্যকৰীকৰণত সাময়িকভাৱে বিলম্ব আনে।

ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ ক্ষমাদান ক্ষমতা

  • সাংবিধানিক ভিত্তিঃ ৭২ নং অনুচ্ছেদে ৰাষ্ট্ৰপতিক নিম্নলিখিত বিষয়সমূহৰ সৈতে জড়িত ক্ষেত্ৰত ক্ষমাদান, প্ৰবিলম্বন, বিৰাম, তাকৰকৰণ, নিলম্বন বা দণ্ড লঘূকৰণৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰেঃ
    • কেন্দ্ৰীয় আইনৰ বিৰুদ্ধে অপৰাধ (কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ আইন)
    • ক’ৰ্ট মাৰ্শ্বেল (সামৰিক আদালতৰ দণ্ড-বিধান)
    • মৃত্যুদণ্ড
  • ক্ষমাদান ক্ষমতাৰ উপাদানসমূহঃ
    • ক্ষমাদান : ই আটাইবোৰ শাস্তি আৰু অযোগ্যতাৰ পৰা মুক্ত কৰি শাস্তি আৰু দোষী সাব্যস্তকৰণ উভয়কে আঁতৰাই দিয়ে।
    • দণ্ড লঘূকৰণ : ই কঠোৰ শাস্তিৰ সলনি পাতল শাস্তি (যেনে, মৃত্যুদণ্ডৰ পৰা কাৰাবাস) প্ৰদান কৰে।
    • তাকৰকৰণ : ই বাক্যৰ প্ৰকৃতি সলনি নকৰাকৈ ইয়াৰ ম্যাদ হ্ৰাস কৰে।
    • বিৰাম : ই বিশেষ পৰিস্থিতি(যেনে, অক্ষমতা বা গৰ্ভধাৰণ) ৰ বাবে শাস্তি হ্ৰাস কৰে।
    • প্ৰবিলম্বন : ই ক্ষমা বা দণ্ড লঘূকৰণ আবেদনৰ বাবে সময় প্ৰদান কৰিবলৈ শাস্তি সাময়িকভাৱে স্থগিত কৰে।

ৰাজ্যৰ ৰাজ্যপালৰ ক্ষমাদান ক্ষমতা

  • সাংবিধানিক ভিত্তিঃ ভাৰতীয় সংবিধানৰ ১৬১ নং অনুচ্ছেদে ৰাজ্যপালক ৰাজ্যিক আইনৰ অধীনত কৰা অপৰাধৰ বাবে ক্ষমাদান, প্ৰবিলম্বন, বিৰাম, তাকৰকৰণ, নিলম্বন বা দণ্ড লঘূকৰণৰ ক্ষমতা প্ৰদান কৰেঃ প্ৰদান কৰে।
  • ৰাষ্ট্ৰপতিৰ ক্ষমাদান ক্ষমতাৰ সৈতে ৰাজ্যপালৰ ক্ষমাদান ক্ষমতাৰ পাৰ্থক্যঃ ৰাজ্যপালৰ ক্ষমা কৰা ক্ষমতা কেৱল ৰাজ্যিক আইনৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰযোজ্য হয় আৰু কেন্দ্ৰীয় আইন বা আদালতৰ সামৰিক গোচৰলৈ সম্প্ৰসাৰিত নহয়।

ৰাষ্ট্ৰপতি আৰু ৰাজ্যপালৰ ক্ষমাদান ক্ষমতাৰ তুলনা

শক্তি ৰাষ্ট্ৰপতি ৰাজ্যপাল
ক্ষমতাৰ পৰিসৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে কেন্দ্ৰীয় আইনৰ বিৰুদ্ধে সংঘটিত অপৰাধৰ বাবে ক্ষমা কৰিব পাৰে, প্ৰবিলম্বনৰ বিধান আগবঢ়াব পাৰে, বিৰাম ৰাখিব পাৰে, ক্ষমা কৰিব পাৰে, স্থগিত ৰাখিব পাৰে বা শাস্তি হ্ৰাস কৰিব পাৰে। আনহাতে, ৰাজ্যপালে ৰাজ্যিক আইনৰ বিৰুদ্ধে কৰা অপৰাধৰ বাবে ক্ষমা কৰিব পাৰে, ৰেহাই দিব পাৰে, নিলম্বন কৰিব পাৰে, স্থগিত ৰাখিব পাৰে বা শাস্তি হ্ৰাস কৰিব পাৰে।
মৃত্যুদণ্ডৰ শাস্তি ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে মৃত্যুদণ্ডৰ ক্ষেত্ৰতো ক্ষমাদান কৰিব পাৰে আৰু এইক্ষেত্ৰত তেৱেঁই একমাত্ৰ কৰ্তৃত্বধাৰী। ৰাজ্যপালে মৃত্যুদণ্ডৰ ক্ষমাদান কৰিব নোৱাৰে কিন্তু ইয়াক কেৱল স্থগিত ৰাখিব পাৰে, তাকৰ কৰিব পাৰে বা হ্ৰাস কৰিব পাৰে।
ক’র্ট মাৰ্শ্বেল ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে ক’ৰ্ট মাৰ্শ্বেল (সামৰিক আদালত) ৰ দ্বাৰা বিহিত শাস্তিৰ বাবে ক্ষমাদান, প্ৰবিল্বন, বিৰাম, নিলম্বন, ৰেহাই বা শাস্তি লঘূকৰণ কৰিব পাৰে। ৰাজ্যপালৰ ক’ৰ্ট মাৰ্শ্বেলৰ দ্বাৰা আৰোপ কৰা শাস্তিৰ বাবে ক্ষমা প্ৰদানৰ অধিকাৰ নাই।

Leave a Reply