ভাৰতত সম্পত্তি কৰ পুনৰ আৰম্ভ কৰাৰ প্ৰস্তাৱে পুনৰ বিতৰণৰ জৰিয়তে অসমতা হ্ৰাসকৰণ যুক্তিৰ সৈতে মূলধনৰ উৰণ (capital flight) আৰু প্ৰশাসনিক অদক্ষতাৰ (administrative inefficiencies) ওপৰত নিহিত উদ্বেগৰ সৈতে বিতৰ্কৰ সৃষ্টি কৰিছে।
সম্পত্তি কৰ
- সম্পত্তি কৰ হৈছে সম্পদৰ পুনৰ বিতৰণৰ প্ৰচাৰৰ লক্ষ্যৰে ব্যক্তি, হিন্দু অবিভক্ত পৰিয়াল (Hindu Undivided Families (HUFs)) আৰু প্ৰতিষ্ঠানসমূহৰ মুঠ সম্পদৰ ওপৰত আৰোপ কৰা এক প্ৰত্যক্ষ কৰ।
- ভাৰতত, ইয়াক ১৯৫৭ চনৰ সম্পদ কৰ আইনৰ (Wealth Tax Act of 1957) দ্বাৰা নিয়ন্ত্ৰণ কৰা হৈছিল কিন্তু অল্প ৰাজহ সৃষ্টি আৰু উচ্চ প্ৰশাসনিক ব্যয়ৰ বাবে ২০১৬ চনত ইয়াক বিলুপ্ত কৰা হৈছিল।
মূল বৈশিষ্ট্য আৰু মানদণ্ডঃ
- প্ৰযোজ্যতাঃ লক্ষ্য নিৰ্ধাৰিত ব্যক্তি, হিন্দু অবিভক্ত পৰিয়াল, আৰু ব্যৱসায়িক প্ৰতিষ্ঠান; পাম (firm), সমবায়, আৰু মিউচুৱেল ফাণ্ডৰ দৰে গোটসমূহ বাদ দিয়া হৈছে
- নিগুট সম্পদ সংজ্ঞা (Net Wealth Definition) : ই স্থাবৰ সম্পত্তি (যেনে., ৰিয়েল ইষ্টেট (real estate)), বিলাসি সামগ্ৰী, আৰু বিত্তীয় সম্পত্তিক অন্তৰ্ভুক্ত কৰে। ইয়াৰ পৰা দায়বদ্ধতা (liabilities) সৈতে বিয়োগ কৰা হয়।
- ৰেহাইঃ দাতব্য সংস্থা, ৰাজনৈতিক দল আৰু নিৰ্দিষ্ট ব্যৱসায়সমূহক সম্পত্তি ক্ৰয় পৰিক্ষেত্ৰৰ পৰা ৰেহাই দিয়া হৈছিল।
- কৰ হাৰঃ ৩০ লাখ টকাতকৈ অধিক সম্পত্তিৰ ওপৰত ১% কৰ আৰোপ কৰা হৈছিল।
- মূল্যায়নঃ বাৰ্ষিকভাৱে ৩১ মাৰ্চলৈকে সম্পত্তি কৰ গণনা কৰা হয়।
বিশ্বজনীন অভ্যাসসমূহঃ
- নৰৱে :
- আহৰিত ধনৰ ওপৰত ০.৮৫%-১.১% কৰ আৰোপ কৰা হয়।
- স্বাস্থ্য আৰু শিক্ষাৰ দৰে ৰাজহুৱা সেৱাত আৰ্জিত ৰাজহ বিনিয়োগ কৰা হয়।
- শক্তিশালী আন্তঃগাঁথনি আৰু সামাজিক বিশ্বাসৰ বাবে ন্যূনতম মূলধনৰ উৰণ সংঘটিত হয়।
- ছুইজাৰলেণ্ডঃ
- কেণ্টনে (Cantons) এক বিকেন্দ্ৰীকৃত ব্যৱস্থাৰ অধীনত ব্যক্তিগত কৰৰ হাৰ নিৰ্ধাৰণ কৰে।
- ৰাজ্যৰ মুঠ ৰাজহৰ ৩.৬% – ৩.৮% অৰিহণা যোগায়।
সম্পত্তি কৰৰ সুবিধাঃ
- অসমতা হ্ৰাসকৰণ : সম্পত্তি কৰে সম্পদৰ ন্যায়সংগত বিতৰণৰ প্ৰচাৰ কৰে।
- উন্নয়নৰ সহায়ক : স্বাস্থ্য, শিক্ষা আৰু কল্যাণমূলক কাৰ্যসূচীৰ বাবে ৰাজহ সৃষ্টি কৰে।
- দক্ষ সম্পদ ব্যৱহাৰক উৎসাহিতকৰণ : ই অনা-উৎপাদনশীল সম্পত্তিত বিনিয়োগক উৎসাহিত কৰে।
- প্ৰগতিশীল ব্যৱস্থাঃ ই ধনীশ্ৰেণীৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰে, মধ্যবিত্ত শ্ৰেণীক ৰক্ষা কৰে।
সম্পত্তি কৰৰ প্ৰতি স্থিত প্ৰত্যাহ্বানসমূহঃ
- মূলধনৰ উৰণ : ধনী ব্যক্তিসকলে কৰ পৰিহাৰ কৰিবলৈ সম্পত্তি বিদেশলৈ স্থানান্তৰ কৰিব পাৰে।
- প্ৰশাসনিক জটিলতাঃ সম্পত্তিৰ মূল্যায়ন আৰু অনুপালনে গুৰুত্বপূৰ্ণ ব্যয় যোগ কৰে।
- কৰ ফাঁকি দিয়াঃ সম্পত্তি লুকুৱাই ৰাখিব পাৰি বা হস্তান্তৰ কৰিব পাৰি, যাৰ ফলত কাৰ্যকাৰিতা হ্ৰাস পায়।
- সঞ্চয়ৰ ওপৰত প্ৰভাৱঃ দীৰ্ঘম্যাদী সম্পদ সংগ্ৰহ আৰু বিনিয়োগ প্ৰতিহত কৰিব পাৰে।
ভৱিষ্যত কাৰ্যপন্থা:
- লক্ষ্যযুক্ত কৰ ব্যৱস্থাঃ মধ্যবিত্ত শ্ৰেণীক সুৰক্ষিত কৰাৰ লগতে অতি-ধনী ব্যক্তিসকলৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা দৰকাৰ।
- উন্নত প্ৰশাসনঃ উন্নত সম্পদ অনুসৰণ আৰু প্ৰয়োগৰ বাবে প্ৰযুক্তি ব্যৱহাৰ কৰা উচিত।
- স্বচ্ছ ব্যৱহাৰঃ জনতাৰ মাজত বিশ্বাস গঢ়ি তুলিবলৈ দৃশ্যমান ৰাজহুৱা লাভালাভলৈ প্ৰত্যক্ষ কৰ ৰাজহক হস্তান্তৰিত কৰা উচিত।
- গোলকীয় সহযোগিতা : কৰ ফাঁকি ৰোধ কৰিবলৈ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়ত সহযোগিতা কৰা।
- নিয়মীয়া মূল্যায়নঃ প্ৰভাৱ নিৰন্তৰভাৱে নিৰীক্ষণ কৰা আৰু প্ৰয়োজন অনুসৰি নীতিবোৰ সংশোধন কৰা।