Tag: Uniform Civil Code (UCC)

প্ৰধানমন্ত্ৰী শ্ৰী নৰেন্দ্ৰ মোদীয়ে ড° বি আৰ আম্বেদকাৰৰ আৰু কে এই মুন্সীৰ মতামতৰ কথা স্মৰণ কৰি সুষম দেৱানী বিধি (UCC) ৰূপায়ণৰ পোষকতা কৰিছিল। সুষম দেৱানী বিধি কি? সুষম দেৱানী বিধিয়ে সকলো ভাৰতীয় নাগৰিকৰ বাবে বিবাহ, বিবাহ বিচ্ছেদ, দত্তক গ্ৰহণ, উত্তৰাধিকাৰ আৰু উত্তৰাধিকাৰৰ দৰে ব্যক্তিগত বিষয়বোৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰা একক আইনৰ সংহতিক বুজায়। সংবিধানৰ ৪৪ নং অনুচ্ছেদত ৰাষ্ট্ৰৰ নিৰ্দেশাত্মক নীতি হিচাপে 'সুষম দেৱানী বিধি' ৰ উল্লেখ কৰা হৈছে। ৰাষ্ট্ৰখনক এক অভিন্ন সংহিতাৰ বাবে চেষ্টা কৰিবলৈ নিৰ্দেশনা দিয়ে কিন্তু আইনীভাৱে বলৱৎ কৰিব নোৱাৰে। সুষম দেৱানী বিধিৰ ওপৰত আম্বেদকাৰৰ দৃষ্টিভংগী ৩৫ নং অনুচ্ছেদৰ বাবে সমৰ্থনঃ ড° বি আৰ আম্বেদকাৰে নিৰ্দেশাত্মক নীতিত সুষম দেৱানী বিধিৰ অন্তৰ্ভুক্তিক সমৰ্থন জনাইছিল কিন্তু ইয়াৰ গুণ বা দোষৰ ওপৰত বিতৰ্ক কৰাৰ পৰা বিৰত আছিল। আশ্বৰ্যচকিত বিৰোধীপক্ষ : বৈচিত্ৰ্যময় ভাৰতত সুষম দেৱানী বিধি অসম্ভৱ বুলি গণ্য কৰাটো আচৰিত যেন লাগিছিল। আইনৰ একাত্মতাঃ উল্লেখযোগ্য যে, সমগ্ৰ ভাৰতত একেধৰণৰ অপৰাধমূলক আইন আছিল (যেনে, ভাৰতীয় দণ্ডবিধি আইন, অপৰাধী প্ৰক্ৰিয়াকৰণ বিধি) আৰু ব্যক্তিগত আইন ঐতিহাসিকভাৱে সলনি হৈছিল। ধৰ্মীয় একচেটিয়া স্থিতিৰ বিৰোধিতা : বিতৰ্কিত আইনসমূহে বৈষম্য আৰু বৈষম্যৰ দৰে সামাজিক কু-আচৰণবোৰ সমাধান কৰিব লাগিব। উদাহৰণঃ আম্বেদকাৰে উত্তৰ-পশ্চিম সীমান্ত প্ৰদেশৰ কথা উল্লেখ কৰিছিল। এই প্ৰদেশত ১৯৩৫ চনলৈকে হিন্দু উত্তৰাধিকাৰ আইন প্ৰযোজ্য হৈছিল, যি নমনীয়তা প্ৰমাণ কৰিছিল। কে এম মুন্সীৰ সুষম দেৱানী বিধিৰ ওপৰত দৃষ্টিভংগী অনা- নিষ্ঠুৰধৰ্মী : সুষম দেৱানী বিধিয়ে সংখ্যালঘুসকলৰ ওপৰত অত্যাচাৰৰ পোষকতা নকৰে। মহিলাৰ বাবে সমতা : হিন্দু আইনৰ অধীনত স্থিত লিংগ-বৈষম্যৰ কথা উল্লেখ কৰি মহিলাৰ সমতাৰ বাবে সুষম দেৱানী বিধি অত্যাৱশ্যকীয় বুলি জোঁৰ দিয়া হৈছিল। বিচ্ছিন্নতাবাদী দৃষ্টিভংগীৰ সমালোচনাঃ মুন্সীয়ে সংখ্যালঘুসকলক ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰগতিৰ বাবে সংস্কাৰক গ্ৰহণ কৰি ল'বলৈ আহ্বান জনাইছিল। উন্নত ৰাষ্ট্ৰসমূহঃ তেওঁ আঙুলিয়াই দিছিল যে কোনো দেশে ব্যক্তিগত আইনক দেৱানী বিধিৰ বাবে পবিত্ৰ বাধা হিচাপে গণ্য নকৰে। ধৰ্ম আৰু উত্তৰাধিকাৰঃ মুন্সীয়ে যুক্তি আগবঢ়াইছিল যে উত্তৰাধিকাৰ আৰু অনুক্ৰমণ হৈছে সামাজিক, ই কট্টৰ ধৰ্মীয় অনুশীলন নহয়। সুষম দেৱানী বিধিৰ ওপৰত মহম্মদ ইছমাইলৰ দৃষ্টিভংগী সুষম দেৱানী বিধিৰ বিৰোধিতাঃ ইছমাইলে যুক্তি আগবঢ়াইছিল যে, ব্যক্তিগত আইন ধৰ্মীয় সম্প্ৰদায়ৰ বাবে অবিচ্ছেদ্য। ৰেজিমেণ্টেশ্যন (Regimentation)ৰ চিন্তাঃ তেওঁ সতৰ্ক কৰি দিছিল যে সুষম দেৱানী বিধিয়ে অসন্তুষ্টিৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে আৰু ঐক্য-সম্প্ৰীতিৰ হানি কৰিব পাৰে। সংখ্যালঘু অধিকাৰঃ ব্যক্তিগত আইনে সম্প্ৰদায়ৰ ইচ্ছাক প্ৰতিফলিত কৰে আৰু এইক্ষেত্ৰত কোনো একত্ৰীকৰণৰ প্ৰয়োজন নাই। সন্মানৰ প্ৰয়োজনীয়তাঃ তেওঁ স্পষ্টভাৱে মন্তব্য আগবঢ়াইছিল যে, ধৰ্মীয় সংখ্যালঘুসকলে তেওঁলোকৰ পৰম্পৰাত হস্তক্ষেপ কৰা আইন গ্ৰহণ নকৰে। সুষম দেৱানী বিধিৰ ওপৰত মুখ্য ন্যায়িক ঘোষণাঃ ১৯৮৫- শ্বাহ বানু গোচৰঃ এই গোচৰৰ ৰায়দানে এগৰাকী মুছলমান মহিলাৰ ৰক্ষণাবেক্ষণৰ অধিকাৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছিল; সুষম দেৱানী বিধিক ৰাষ্ট্ৰীয় সংহতিৰ সৈতে জড়িত কৰিছিল। ১৯৮৫ - জৰ্ডেন ডিয়েঙ্গদেহ গোচৰঃ এই গোচৰৰ ৰায়ত বিবাহ বিচ্ছেদ আইনৰ অসামঞ্জস্যতাৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হৈছিল; সুষম দেৱানী বিধিৰ জৰিয়তে আইনী একাত্মতাৰ আহ্বান জনোৱা হৈছিল। ১৯৯৫ - সৰলা মুদগল গোচৰঃ উল্লিখিত গোচৰৰ ৰায়দানে বিশেষকৈ হিন্দু সংখ্যাগৰিষ্ঠসকলৰ বাব অনুকূল সুষম দেৱানী বিধি পোষকতা কৰি ইয়াৰ, বিলম্বতাৰ ওপৰত প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰিছিল। ১৯৯৬ - পান্নালাল বনচিলাল পিট্টি গোচৰঃ এই গোচৰৰ ৰায়ত ভাৰতৰ বহুত্ববাদক (বিচিত্ৰতা) সন্মান জনাই ক্ৰমান্বয়ে সুষম দেৱানী বিধি ৰূপায়ণক সমৰ্থন কৰা হৈছিল। ২০০০ - লিলি থমাছ গোচৰঃ উত্তৰাধিকাৰী আইনত সুষম দেৱানী বিধিৰ ভূমিকাৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰিছিল। ২০০৩ - জন ভাল্লামাট্টম গোচৰঃ ই বৈষম্যমূলক খ্ৰীষ্টান ব্যক্তিগত আইনৰ ব্যৱস্থাসমূহ হ্ৰাস কৰি সুষম দেৱানী বিধিৰ প্ৰয়োজনীয়তাক পুনৰাবৃত্তি কৰিছিল। ২০১৪ - শ্ববনম হাছমী গোচৰঃ এই গোচৰৰ ৰায়দানে কিশোৰ ন্যায় আইন (Juvenile Justice Act)ৰ অধীনত ধৰ্মনিৰপেক্ষ আইনসমূহক সুষম দেৱানী বিধিৰ সৈতে সংযুক্ত কৰিছিল। ২০১৭ - শ্বায়ৰা বানু গোচৰঃ এই গোচৰৰ ৰায়দানে তিনি তালাক সম্বোধন কৰি পৃথকভাৱে মানৱ অধিকাৰৰ ওপৰত গুৰুত্ব দি সুষম দেৱানী বিধিৰ বিতৰ্ক পুনৰুজ্জীৱিত কৰিছিল। সুষম দেৱানী বিধিৰ পক্ষে যুক্তি আইনৰ অধীনত সমতা ১৪ নং অনুচ্ছেদৰ সৈতে সংগতি ৰাখি সুষম দেৱানী বিধিয়ে সকলো নাগৰিকৰ বাবে সমান অধিকাৰ নিশ্চিত কৰে। উদাহৰণঃ উত্তৰাখণ্ড সুষম দেৱানী বিধিয়ে বহুবিবাহ নিষিদ্ধ কৰে আৰু বিবাহৰ বয়সৰ মান নিৰ্ধাৰণ কৰে। মহিলাৰ সৱলীকৰণ তিনি তালাক, অ-সম উত্তৰাধিকাৰ, আৰু বাল্য বিবাহ (ভাৰতত হোৱা মুঠ বিবাহৰ ২৩.৩% কম-বয়সৰ বিবাহ- পঞ্চম ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিয়াল স্বাস্থ্য জৰীপৰ তথ্য) আইনী ব্যৱস্থাৰ সৰলীকৰণ সুষম দেৱানী বিধিয়ে জটিল ব্যক্তিগত আইন প্ৰতিস্থাপন কৰে, ন্যায়িক বকেয়া হ্ৰাস কৰে আৰু সুচল ন্যায় নিশ্চিত কৰে। ৰাষ্ট্ৰীয় সংহতি সুষম দেৱানী বিধিয়ে ধৰ্মীয় পৰিচয়ৰ উৰ্ধ্বত নাগৰিকতাক উৎসাহিত কৰে, একতা বৃদ্ধি কৰে। ভাৰতীয় দণ্ডবিধিয়ে প্ৰমাণ কৰে যে একত্ৰিত আইনে সমাজৰ বিভিন্ন খণ্ডত কাম কৰিব পাৰে। আধুনিকীকৰণ আৰু সামাজিক সংস্কাৰ পুৰণি অভ্যাসসমূহ উন্নীতকৰণ কৰে; বিবাহ, দত্তক গ্ৰহণ আৰু উত্তৰাধিকাৰত এলজিবিটিকিউ + (LGBTQ+) অধিকাৰসমূহক সম্বোধন কৰে। আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় সংহতি সুষম দেৱানী বিধিৰ বলবৎকৰণে বিশ্ব মানৱ অধিকাৰৰ মানদণ্ডৰ সৈতে ভাৰতৰ সংহতি স্থাপন কৰিব (যেনে., তুৰ্কীয়ে ১৯২৬ চনতে এনে বিধি প্ৰযোজ্য কৰিছে) বৈশ্বিক লিংগ ব্যৱধান সূচকত ভাৰতৰ স্থিতি উন্নত কৰিব পাৰে (বৰ্তমান ভাৰতৰ স্থান ১২৯ তম্) সুষম দেৱানী বিধিৰ বিৰুদ্ধে যুক্তি সাংস্কৃতিক সংৰক্ষণ ভাৰতৰ বৈচিত্ৰ্যময় ঐতিহ্যৰ অৱক্ষয়ৰ আশংকা (যেনে, খাচী জনজাতিৰ মাতৃবংশীয়-ব্যৱস্থা (matrilineal system)) ধৰ্মীয় স্বাধীনতা ২৫ নং অনুচ্ছেদ উলংঘন কৰিব পাৰে; ধৰ্ম বহুতো সম্প্ৰদায়ৰ বাবে অবিচ্ছেদ্য (ভাৰতীয় নাগৰিকৰ ৮৪%-ই ধৰ্মক গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি বিবেচনা কৰে- পিইউ (PEW), ২০২১ তথ্য) সংখ্যালঘুৰ অধিকাৰ সংখ্যালঘুসকলে সুষম দেৱানী বিধিৰ জৰিয়তে প্রান্তিকীকৰণৰ বলি হোৱাৰ শংকা কৰে; কিয়নো সুষম দেৱানী বিধি সংখ্যাগৰিষ্ঠ প্ৰথাৰ পক্ষপাতী হ'ব পাৰে। উদাহৰণঃ উত্তৰাখণ্ড সুষম দেৱানী বিধিৰ বিৰোধিতা। ব্যৱহাৰিক বাধাসমূহ বৈচিত্ৰ্যময় সমাজত ৰূপায়ণ কৰাটো কঠিন; আইন আয়োগে (২০১৮) সুষম দেৱানী বিধিক "প্ৰয়োজনীয় নহয় বা আকাংক্ষিতও নহয়" (neither necessary nor desirable) বুলি গণ্য কৰিছিল। যুক্তৰাষ্ট্ৰীয়তাবাদৰ উদ্বেগ ব্যক্তিগত আইনসমূহ সমৱৰ্তী তালিকাভুক্ত (Concurrent List); কেন্দ্ৰীয়ভাৱে আৰোপ কৰা সুষম দেৱানী বিধিয়ে ৰাজ্যৰ স্বায়ত্ততাক দুৰ্বল কৰিব পাৰে। অৰ্থনৈতিক প্ৰভাৱ ৪৭ নিযুত গোচৰৰ বকেয়া থকাৰ মাজত আইনী ব্যৱস্থাটো পৰিৱৰ্তন কৰিবলৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ ব্যয় সংগঠিত হ'ব। সুষম দেৱানী বিধিৰ বাবে ভৱিষ্যত কাৰ্যপন্থা অন্তৰ্ভুক্তিমূলক আলোচনাঃ সমাজৰ সমূহ অংশীদাৰ সৈতে বিস্তৃত আলোচনা : ধৰ্মীয় নেতা, আইনী বিশেষজ্ঞ, নাগৰিক সমাজ, আৰু সম্প্ৰদায় আটাইকে সাঙুৰি সুষম দেৱানী বিধি সম্পৰ্কে আলোচনা কৰা উচিত। এইদৰে ৰাজহুৱা বিতৰ্কক উৎসাহিত কৰা আৰু ঐক্যমত গঢ়ি তুলিবলৈ স্বচ্ছ যোগাযোগ নিশ্চিত কৰা দৰকাৰ। পৰ্য্যায়ক্ৰমিক ৰূপায়ণঃ বিবাহৰ আইনী বয়স আৰু সমান উত্তৰাধিকাৰৰ অধিকাৰৰ দৰে বহুলভাৱে গ্ৰহণযোগ্য সংস্কাৰৰ সৈতে সুষম দেৱানী বিধিৰ প্ৰাৰম্ভণি কৰা উচিত। অভিযোজন আৰু মতামতৰ অনুমতি দিবলৈ ক্ৰমান্বয়ে বিতৰ্কিত বিষয়বোৰ সমাধান কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তা আছে। সাংবিধানিক সুৰক্ষাঃ সুষম দেৱানী বিধিৰ ৰূপায়ণৰ সমান্তৰালকৈ সংখ্যালঘুৰ অধিকাৰ আৰু সাংস্কৃতিক প্ৰথা সুৰক্ষিত কৰা দৰকাৰ। ৰেহাই আৰু অভিযোগ নিষ্পত্তিৰ বাবে ব্যৱস্থা স্থাপন কৰা উচিত। প্ৰমাণ ভিত্তিক সংস্কাৰঃ গোৱা আৰু উত্তৰাখণ্ডৰ সুষম দেৱানী বিধিৰ দৰে ৰাজ্যিক পৰ্যায়ৰ আৰ্হিসমূহ বিস্তৃতভাৱে অধ্যয়ন কৰা উচিত। সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ অনুশীলন গ্ৰহণ কৰিবলৈ আৰু প্ৰত্যাহ্বানসমূহৰ মোকাবিলা কৰিবলৈ উপলব্ধ তথ্য আৰু বিশ্লেষণ ব্যৱহাৰ কৰা দৰকাৰ।

Tag: Uniform Civil Code (UCC)

সুষম দেৱানী বিধি
Uniform Civil Code (UCC)

Let's Crack
APSC Together

Quick Links

Newsletter

Subscribe for Updates

Let's Crack APSC Together

Quick Links

Newsletter

Subscribe for Updates

Let's Crack
APSC Together