Tag: ANTI-DEFECTION LAW

দলত্যাগ বিৰোধী আইনৰ লক্ষ্য হৈছে সংসদৰ ব্যক্তিগত সদস্য (সাংসদ) আৰু বিধান সভাৰ সদস্যসকলক (বিধায়ক) নিৰ্বাচিত হোৱাৰ পিছত দল সলনি কৰাত বাধা দিয়া। বিধায়কসকলক দল সলনি কৰাৰ পৰা নিৰুৎসাহিত কৰি ৰাজনৈতিক সুস্থিৰতা বৃদ্ধি কৰিবলৈ ১৯৮৫ চনত ৫২তম্ সংবিধান সংশোধনী আইনৰ জৰিয়তে ইয়াক দশম অনুসূচী হিচাপে সংবিধানত যোগ কৰা হৈছিল। বিশেষকৈ ১৯৬৭ চনৰ সাধাৰণ নিৰ্বাচনৰ পিছত বিধায়কসকলৰ সঘন দল পৰিৱৰ্তনৰ ফলত সঘনাই ৰাজ্য চৰকাৰসমূহৰ পতন হোৱাৰ প্ৰতিক্ৰিয়া হিচাপে ইয়াক প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল। দলত্যাগ বিৰোধী আইনৰ মূল ব্যৱস্থাসমূহ গোটৰ দলত্যাগ : কোনো ৰাজনৈতিক দলৰ যদি দুই তৃতীয়াংশ সদস্যই আন ৰাজনৈতিক দলৰ সৈতে একত্ৰীকৰণক সমৰ্থন জনায় তেন্তে জৰিমনা অবিহনে সাংসদ/বিধায়কসকলক আন এটা দলৰ সৈতে একত্ৰিত হোৱাৰ অনুমতি দিয়া হয় (২০০৩ চনৰ ৯১ তম্ সংবিধান সংশোধনী আইন অনুসৰি)। পূৰ্বে, এইক্ষেত্ৰত এক তৃতীয়াংশ সমৰ্থন পৰ্যাপ্ত আছিল। অযোগ্যতা-পৰৱৰ্তী নিৰ্বাচন : দলত্যাগ-বিৰোধী আইনৰ অধীনত অযোগ্য বিবেচিত সদস্যসকলে একেটা সদনৰ আসনৰ বাবে যিকোনো দলৰ পৰা পুনৰ প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিব পাৰে। দলত্যাগৰ সিদ্ধান্তঃ অধ্যক্ষ/সভাপতিয়ে ন্যায়িক পুনৰীক্ষণ সাপেক্ষে বিধায়িনী পদত অযোগ্যতাৰ গোচৰৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰে, কিন্তু এই সিদ্ধান্তৰ বাবে কোনো সময়সীমা নিৰ্দিষ্ট কৰা হোৱা নাই। দলত্যাগৰ কাৰণসমূহঃ স্বেচ্ছামূলক পদত্যাগঃ স্বেচ্ছাই দল ত্যাগ কৰা। দলীয় নিৰ্দেশনাৰ বিৰুদ্ধে ভোটদানঃ পূৰ্ব অনুমতি অবিহনে দলীয় নিৰ্দেশনাৰ বিপৰীতে বিধানমণ্ডলৰ কাৰ্যপ্ৰক্ৰিয়াত ভোটদান কৰা বা ভোটদানৰ পৰা বিৰত থকা। স্বতন্ত্ৰ সদস্যঃ নিৰ্বাচনৰ পিছত নিৰ্দলীয় সদস্যসকলে কোনো ৰাজনৈতিক দলত যোগদান কৰা। মনোনীত সদস্যঃ বিধায়িনী সদস্য পদত মনোনয়নৰ ছয় মাহৰ পিছত একোটা ৰাজনৈতিক দলত যোগদান কৰা। ৰাষ্ট্ৰীয় ৰাজনৈতিক ব্যৱস্থাত দলত্যাগৰ প্ৰভাৱ জনাদেশসমূহ ধ্বংস কৰাঃ কোনো বিধায়িনী সদস্যই মন্ত্ৰী পদ বা আৰ্থিক লাভৰ বাবে দলসমূহ ৰদল-বদল কৰাৰ ফলত নিৰ্বাচনী জনাদেশসমূহ দুৰ্বল হৈ পৰে। চৰকাৰৰ অস্থিৰতাঃ সঘনাই দলত্যাগৰ ফলত প্ৰশাসনিক অস্থিৰতাৰ সৃষ্টি হয়, যিটো ১৯৬০-ৰ দশকত দেখা গৈছিল। ("আয়া ৰাম, গয়া ৰাম"ৰ যুগ). হৰ্ছ -ট্ৰেডিং (Horse-Trading)ৰ প্ৰচাৰঃ দলত্যাগৰ ফলত বিধায়িনী সদস্যসকল অনৈতিকভাৱে দৰদাম কৰাত উৎসাহিত হয়, যিয়ে গণতান্ত্ৰিক নীতিৰ বিৰোধিতা কৰে। দলত্যাগ বিৰোধী আইনৰ সৈতে জড়িত প্ৰত্যাহ্বানসমূহ একত্ৰীকৰণ দফাঃ দল একত্ৰীকৰণৰ বাবে দুই তৃতীয়াংশ সমৰ্থনৰ প্ৰয়োজন কিন্তু ই ৰাষ্ট্ৰীয় বা আঞ্চলিক পৰ্যায়ত প্ৰযোজ্য হয় নে নাই তাৰ ওপৰত স্পষ্টতাৰ অভাৱ। গণতন্ত্ৰত আঘাত : সাংসদ/বিধায়কসকল দলীয় নিৰ্দেশনাৰ দ্বাৰা আবদ্ধ হোৱাৰ ইংগিতে বিধায়িনী সদস্যৰ স্বতন্ত্ৰ বিচাৰকৰণক সীমিত কৰে আৰু তেওঁলোকৰ দায়বদ্ধতাক দুৰ্বল কৰে। অধ্যক্ষৰ ভূমিকাঃ দলত্যাগৰ গোচৰৰ ওপৰত অধ্যক্ষৰ সিদ্ধান্তৰ বাবে কোনো নিৰ্দিষ্ট সময়সীমা নাই, যাৰ ফলত বহুক্ষেত্ৰত বিলম্ব আৰু অসঙ্গতিপূৰ্ণ ফলাফলে দেখা দিয়ে। বিভাজনৰ কোনো স্বীকৃতি নাইঃ ৯১ তম্ সংবিধান সংশোধনীয়ে একত্ৰীকৰণক স্বীকাৰ কৰি দলীয় বিভাজনৰ পৰিৱৰ্তে, কেৱল বৃহৎ পৰিমাণৰ দলত্যাগৰ অনুমতি দিয়ে। বিতৰ্কৰ সীমাবদ্ধতা : মুকলি বিতৰ্কত দলৰ আনুগত্যৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়া, ভিন্নমত আৰু দলত্যাগৰ মাজত পৃথকীকৰণ কৰাত দেখা দিয়া ব্যৰ্থতাই সংসদীয় আলোচনা দুৰ্বল কৰে। সম্ভাৱ্য কাৰ্যপন্থা : পৰিসৰ সীমিতকৰণ : দলত্যাগ বিৰোধী আইন কেৱল চৰকাৰৰ সুস্থিৰতাক প্ৰভাৱিত কৰা ভোটৰ ক্ষেত্ৰত, যেনে বাজেট অনুমোদন বা অনাস্থা প্ৰস্তাৱৰ প্ৰসংগত প্ৰয়োগ কৰা উচিত। সিদ্ধান্ত গ্ৰহণকাৰী কৰ্তৃপক্ষৰ পৰিৱৰ্তন : এন.চি.আৰ.ডব্লিউ. চি.(NCRWC)ৰ পৰামৰ্শ অনুসৰি, নিৰ্বাচন আয়োগৰ পৰামৰ্শৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি অযোগ্যতা নিৰ্ধাৰণৰ সিদ্ধান্ত অধিষ্ঠাতা প্ৰাধিকাৰীৰ পৰা ৰাষ্ট্ৰপতি (সাংসদসকলৰ বাবে) বা ৰাজ্যপাল (বিধায়কসকলৰ বাবে) লৈ স্থানান্তৰ কৰা। নিৰপেক্ষতাৰ নিশ্চিতকৰণ : ন্যায়াধীশ বাৰ্মাই হলোহনৰ ৰায়দানত (Hollohan’s judgment) আলোকপাত কৰিছিল যে সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ সমৰ্থনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল অধ্যক্ষৰ নিৰপেক্ষ বিচাৰৰ বাবে প্ৰয়োজনীয় স্বতন্ত্ৰতাৰ অভাৱ।

Tag: ANTI-DEFECTION LAW

দলত্যাগ-বিৰোধী আইন
ANTI-DEFECTION LAW

ANTI-DEFECTION LAW

Let's Crack
APSC Together

Quick Links

Newsletter

Subscribe for Updates

Let's Crack APSC Together

Quick Links

Newsletter

Subscribe for Updates

Let's Crack
APSC Together